Nowości w zbiorach – czerwiec 2016

Zubrzycka Elżbieta : Po co się złościsz
Gdańsk :  Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne / GWP, 2016

Książka składa się z dwóch części: z ciekawego opowiadania i skierowanego do dzieci króciutkiego wykładu o zasadach prawidłowej komunikacji.
Opowiadanie pokazuje dzieciom, skąd się bierze złość i do czego jest potrzebna. Wyjaśnia, że czasem jest ona uzasadniona, a czasem nie. Jak to odróżnić?
Temu służy druga część książki, która omawia zjawisko złości, uczy, jak nad nią zapanować i wyrażać w taki sposób, który nie krzywdzi nikogo. 

Dzwonkowska-Godula Krystyna : Tradycyjnie czy nowocześnie? Wzory macierzyństwa i ojcostwa w Polsce
Łódź : Uniwersytet łódzki, 2016

Niniejsza książka pozwala przyjrzeć się sposobowi myślenia młodych wykształconych Polek i Polaków o kobiecości i męskości, macierzyństwie i ojcostwie oraz ich rodzicielskim praktykom. Odpowiada na pytanie, czy mają one tradycyjny czy nowoczesny charakter. W badaniu ról rodzicielskich zastosowano nowe podejście polegające na jednoczesnym uwzględnieniu kobiecej i męskiej perspektywy. Kluczowe było tu pokazanie kulturowego wymiaru płci i rodzicielstwa oraz ścisłego związku między koncepcjami roli matki i ojca a koncepcjami kobiecości i męskości, a także ich przemianami.

Publikację tę niewątpliwie uznać można za istotny głos w dyskusji nad zmieniającymi się rolami kobiety i mężczyzny, matki i ojca we współczesnym społeczeństwie polskim. Może ona pomóc w uświadomieniu, jak przebiega i na czym polega przejście od ‘tradycji’ do ‘nowoczesności’ w rozumieniu i realizowaniu kobiecości i męskości oraz macierzyństwa i ojcostwa.

Abel Gunter : Świat jako znak i interpretacja
Warszawa : Wydawnictwo aletheia 2016

To pierwsza w języku polskim książka znanego niemieckiego filozofa Güntera Abla (ur. 1947) z Berlina, przedstawiciela Niemiec w światowej Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Filozoficznych. Zebrane tu prace zarysowują jego koncepcję „interpretacjonizmu”. Abel wychodzi z założenia, że nie ma rzeczywistości niezinterpretowanej. Interpretację pojmuje maksymalnie szeroko, jako odniesioną nie tylko do tekstów, ale obecną już na podstawowym poziomie sfery społecznej, poprzedzającej wszystko jednostkowe. W ten sposób staje między hermeneutyką, która jego zdaniem zawęża rozumienie „interpretacji”, a filozofią analityczną z jej podstawą w języku naturalnym. Znak w sensie Abla jest pojęciem obejmującym więcej niż język. Interpretacjonizm staje też między esencjalizmem a relatywizmem: interpretacja nie jest czymś dowolnym, lecz ma swoje historyczne i kulturowe a priori. Na tym podłożu autor dąży do odświeżenia filozofii praktycznej, zwłaszcza naszego rozumienia demokracji, polityki i etyki. Ten szeroko zakrojony program jest rzadkim dziś przykładem „pozytywnej” pracy filozofii wprawdzie akademickiej, ale upatrującej swych zadań poza akademią.

Arendt Hannah : Między czasem minionym a przyszłym
Warszawa : Wydawnictwo aletheia ,  2016

Wśród licznych książek-traktatów Hannah Arendt (1906–1975), niemiecko-amerykańskiej autorki pochodzenia żydowskiego, ta jest szczególna, bo ma stanowić „ćwiczenia z myśli politycznej”. Arendt miała w tej dziedzinie bogate doświadczenia w starciu z XX wiekiem, który uczynił z niej outsidera: w latach 1937–1951 nie miała obywatelstwa żadnego kraju. Ten symboliczny epizod pozwolił jej spoglądać z charakterystycznego dystansu na współczesność, oglądać ją z szerokiej perspektywy historycznej i czynić frapujące porównania z innymi epokami. Także w tych „ćwiczeniach” zajmują ją podstawowe terminy języka politycznego – wolność, sprawiedliwość, autorytet – w kontekście zmiany ich dawnych znaczeń, a nawet zupełnego zaniku ich znaczenia. Ćwiczenie i w ogóle uprawianie myśli politycznej, uważa Arendt, musi się dziś odbywać w kontekście tego, co się współcześnie wydarzyło: w kontekście zerwania nici tradycji i zaniku autorytetu. Tym większej odpowiedzialności wymaga zdana dziś na siebie myśl polityczna i tym bardziej intensywnych „ćwiczeń” – przy których Hannah Arendt jest fascynującą przewodniczką.

Schmidt-Salomon Michael : Poza dobrem i złem
Słupsk : Dobra Literatura

„Idea zła to czysty absurd, silnie zakorzeniony w naszych umysłach. Gdy przyjrzymy się jej dokładnie, rozpoznamy wyraźnie, że złych i dobrych ludzi nie ma tak samo jak złych czy dobrych kotów, słoni, dżdżownic albo delfinów”.

Tą odważną tezą niemiecki filozof i publicysta, Michael Schmidt-Salomon, otwiera swoją rozprawę dotyczącą jednej z najważniejszych kwestii ludzkiej egzystencji. Zdaniem autora „zło” i „dobro” to pojęcia abstrakcyjne, nieposiadające realnych odpowiedników w pozaziemskich sferach, istniejące jedynie w ludzkiej wyobraźni. Nie oznacza to, że w doczesnym życiu nie doświadczamy stanów negatywnych, nazywanych przez większość z nas złymi. Jednak nie są one manifestacją „ciemnych mocy”, lecz zwykłym skutkiem nieświadomego, niedojrzałego obchodzenia się człowieka z jego jakże ludzkim, pełnym humanitaryzmu potencjałem.

Komeński Jan Amos : Świat w obrazach rzeczy dostępnych zmysłom
Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2015

Ilustrowany podręcznik Jana Amosa Komeńskiego (łac. Comenius, 1592–1670) Orbis sensualium pictus, czyli Świat w obrazach rzeczy dostępnych zmysłom (pierwsze wydanie: Norymberga 1658) uważany jest za pierwowzór współczesnych podręczników szkolnych. Niniejsze wydanie to reprint pierwodruku, a zarazem pierwszy od 200 lat nowy przekład tekstu łacińskiego na język polski.

Znalazła tu zastosowanie sformułowana wcześniej przez Komeńskiego zasada poglądowości – tak zwana złota zasada dla uczących, „ażeby, co tylko mogą, udostępniali zmysłom”: nauczania zintegrowanego, nauczania języka ojczystego równolegle z językiem obcym na zasadzie praktycznej komunikacji językowej, równoczesnego poznawania języka i wiedzy o świecie rzeczy.

W ciągu ponad 350 lat ukazało się ponad 200 wydań tego dzieła i tłumaczeń na 20 języków, co najlepiej świadczy o jego niezwykłej popularności wśród małych i dużych odbiorców z kolejnych epok.

Pankowska Krystyna : Kultura – sztuka – edukacja w świecie zmian. Refleksje antropologiczno-pedagogiczne
Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2015

Książka prezentuje problemy współczesnej edukacji w sytuacji przyspieszonych przemian kulturowych. Omawia procesy związane z umasowieniem treści kulturowych, ich unifikacją i globalizacją. Traktuje o wyzwaniach edukacyjnych ze strony kultury popularnej, o nowych perspektywach pedagogiki kultury, przemianach w obrębie kanonu. Analizuje również zjawiska i problemy we współczesnej kulturze, które implikują problemy pedagogiczne: wirtualizację rzeczywistości, wkraczanie zabawy (karnawału) jako imperatywu w codzienne życie człowieka, presję mód i trendów, powodującą odchodzenie od myślenia o edukacji kategoriami trwałych wzorów. Wskazuje też na nowe relacje sztuki i kultury współczesnej, prowadzące do redefinicji teorii wychowania estetycznego.

Książka adresowana do studentów i wykładowców akademickich wydziałów pedagogicznych, a także do nauczycieli i pracowników oświaty.

Garbat Marcin : Historia niepełnosprawności. Geneza i rozwój rehabilitacji…
Gdynia : Novae Res, 2015

Historia niepełnosprawności. Geneza i rozwój rehabilitacji, pomocy technicznych oraz wsparcia osób z niepełnosprawnościami Marcina Garbata to kompendium wiedzy na temat tej sfery ludzkiego życia, która przez wieki stanowiła swoiste tabu i dopiero na przełomie XIX i XX stulecia doczekała się otwartej debaty społecznej, analiz oraz prób rozwiązania najbardziej palących problemów.

Dokonując historycznej kwerendy, autor przedstawia ewolucję rozumienia pojęcia niepełnosprawności na przestrzeni kilku tysiącleci, a także wpływ społecznej percepcji na stosunek państwa, Kościoła oraz mas do osób z niepełnosprawnościami i, co za tym idzie, na ich pozycję w szeroko rozumianym środowisku.

Brzezińska Anna, Appelt Karolina, Ziółkowska Beata : Psychologia rozwoju człowieka
Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2015

Podręcznik napisany pod opieką prof. Anny Brzezińskiej, niekwestionowanego autorytetu w dziedzinie psychologii rozwoju, stanowi kompendium wiedzy na temat rozwoju człowieka na przestrzeni całego życia: od okresu prenatalnego do starości.

Autorki omawiają czynniki inicjujące zmiany rozwojowe oraz charakter owych zmian. Przedstawiają między innymi zagadnienia dotyczące wyboru zawodu i znaczenia pracy, rozwoju kariery, realizowania się w roli małżonka, rodzica, dziadka, jak też wybrane problemy zdrowotne. Prezentują spojrzenie na rozwój psychiczny człowieka w związku z jego społeczno-kulturowymi uwarunkowaniami. To pozwala ująć rozwijającą się jednostkę jako sprawcę zmian, które zachodzą zarówno w niej samej, jak i w otoczeniu, szczególnie w relacjach z innym ludźmi.

Chamera-Nowak Agnieszka : Bajka jako lekarstwo
Warszawa : SBP, 2015

Książka teoretycznie i praktycznie przybliża nam problemy związane z wykorzystaniem bajkoterapii w pracy wychowawczej z grupą. Dostajemy konkretne rady, jak wstępnie przygotować zajęcia i jak je zorganizować. Szczegółowo scharakteryzowano uczestników procesu bajkoterapeutycznego – dzieci (zwracając szczególną uwagę na dzieci z trudnościami adaptacyjnymi, przewlekle chore i niepełnosprawne intelektualnie) i rodziców. Poruszono również kwestie związane z cechami osobowościowymi i umiejętnościami nauczyciela terapeuty. W książce zamieszczono także konkretne pomysły na pracę z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Po lekturze książki nie pozostaje nic innego jak zacząć prowadzić zajęcia z dziećmi, dzięki którym będą budować własne zasoby osobiste i uzyskają wsparcie w ‘trudnych’ sytuacjach. 

Elkonin Daniel : Jak uczyć dzieci czytania
Wrocław : Wydaw. Atut, 2015

Autor w książce wyjaśnił psycholingwistyczny mechanizm czytania, przedstawił wnioski teoretyczne i sformułował najważniejsze założenia opracowanego przez siebie nowatorskiego systemu nauki czytania. Wprowadzenie tego systemu do praktyki szkolnej miało bardzo duży wpływ na zwiększenie efektywności czytania i zapewniło rosyjskim uczniom sukcesy na skalę światową.

Badania wykazały, że nowy system nauczania spowodował wzrost rozumienia i rozwój zdolności intelektualnych, przyczynił się także do wytworzenia postawy badawczej do treści kształcenia i zainteresowania nauką.