ZCDN

Dlaczego w szkole (nie) potrzebujemy autorytetów? Rozmowa z prof. Marią Czerepaniak-Walczak

NN 7 Baner

„A jeśli autorytety upadną?” – to pytanie rezonuje w debatach na temat późnonowoczesnej moralności i zmieniających się kanonach zasad kształtowania relacji międzyludzkich. George Ritzer, w książce zatytułowanej Makdonaldyzacja społeczeństwa (oryg. wydanie 1993), przestrzegał: „Uczniom wpaja się nie tylko posłuszeństwo wobec autorytetów, ale i zracjonalizowaną procedurę nauki pamięciowej i obiektywnych egzaminów. Co gorsza, spontaniczności i inwencji twórczej nie nagradza się, lecz zgoła gani, a więc jest to nauka uległości” (przeł. Sławomir Magala). Czy zatem nie jest tak, że autorytety, zamiast pomagać, nie tylko przeszkadzają, ale też mogą być środkiem do celowego zniewalania podatnej na wpływy jednostki – ucznia/uczennicy? Do rozmowy o znaczeniu autorytetów w edukacji zaprosiliśmy profesor Marię Czerepaniak-Walczak z Uniwersytetu Szczecińskiego.

Siódmy odcinek podcastu „(Nie)pokój nauczycielski” jest dostępny na stronie zcdn.edu.pl oraz w serwisie Spotify (profil: Podcasty ZCDN-u).

Maria Czerepaniak-Walczak

Profesorka nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Przez wiele lat kierowała Katedrą Pedagogiki Ogólnej, Dydaktyki i Studiów Kulturo­wych w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Szczecińskiego. Pełniła znaczące funkcje w świecie nauki i dydaktyki akademickiej, między innymi jako członkini Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN oraz wiceprzewod­nicząca Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Autorka artykułów i książek z zakresu pedagogiki czasu wolnego, pedagogiki ogólnej i pedagogiki społecznej. Opublikowała między innymi rozprawy: Między dostosowaniem a zmianą. Elementy emancypacyjnej teorii edukacji (1995), Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka (2006), Proces emancy­pacji kultury szkoły (2018).

Fot. archiwum Marii Czerepaniak-Walczak.


(Nie)pokój nauczycielski
Podcast, w którym rozmawiamy o tym, co nas w szkole niepokoi.

Coraz częściej dyskusjom na temat edukacji towarzyszy potrzeba podzielenia się własnymi odczuciami, wątpliwościami, a nawet konstruktywną krytyką systemu oświaty w Polsce. Jak kształcimy? Czy szkoła nadąża za szybko zmieniającym się światem? Jakie innowacje powinniśmy wprowadzać nie tylko do ustaw i podstaw programowych, ale przede wszystkim do codziennych praktyk nauczania? Tego rodzaju zagadnienia poruszamy w cyklu spotkań „(Nie)pokój nauczycielski”. Do każdego odcinka zapraszamy nauczycielki/nauczycieli –  zarówno szkolnych, jak i uniwersyteckich – którym nieobce są losy oświaty. Innymi słowy: to osoby chcące zmieniać współczesną szkołę, otwarcie wyrażające swoje poglądy, myślące o edukacji w sposób nieszablonowy.

Wszystkie odcinki można odtwarzać zarówno na stronie ZCDN-u (www.zcdn.edu.pl), jak i w serwisie Spotify (kanał „Podcasty ZCDN-u”).

Prowadzący: Sławomir Iwasiów, redaktor Zachodniopomorskiego Kwartalnika Oświatowego „Refleksje”.

Podobne wpisy:
Dlaczego szkoła jest kobietą? Rozmowa z prof. Edytą Głowacką-Sobiech

Gościnią nowego odcinka „(Nie)pokoju nauczycielskiego” jest profesor Edyta Głowacka-Sobiech z Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tym razem rozmowa dotyczy zagadnienia relacji szkoły i kobiet. Czy polska edukacja to domena kobiet? Dlaczego mężczyźni częściej niż kobiety zostają ministrami edukacji? I jak można zmieniać społeczne postrzeganie zawodu nauczycielskiego? Trzynasty odcinek podcastu „(Nie)pokój nauczycielski” […]

Jak uczyć (się) bez ocen? Rozmowa z Anną Tymoczko

W kolejnym odcinku „(Nie)pokoju nauczycielskiego” gościmy Annę Tymoczko, dyrektorkę Szkoły Podstawowej im. Króla Władysława Jagiełły w Mrzygłodzie. Rozmowa toczy się wokół koncepcji „szkoły bez ocen” i problematyki oceniania w powszechnej edukacji. Czy można uczyć (się) i nie oceniać? Jak wprowadzić zasady „szkoły bez ocen” do placówki publicznej? Czy uczniowie i rodzice łatwo akceptują brak ocen […]

Nauczyciel to…? Mały przegląd niekoniecznie słusznych idei

Z okazji 250 rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej w holu ZCDN-u umieszczony został materiał dydaktyczny w formie planszy. Przedstawia ona oś czasu, stanowiącą „Mały przegląd niekoniecznie słusznych idei”, który jest zbiorem odpowiedzi na pytanie: „Nauczyciel to…?”. Retrospekcja zmieniającego się statusu, roli oraz oczekiwań politycznych i społecznych wobec nauczyciela zaprezentowana została w oparciu o wybrane cytaty, […]