W głównej rozmowie tego numeru dr Agnieszka Janik, pedagożka z Uniwersytetu Wrocławskiego, autorka książki Podwórkowe przestrzenie i miejsca zabaw. Studium pedagogiczno-kulturowe, za którą otrzymała Nagrodę im. Prof. Ryszarda Więckowskiego, opowiada o swoich niestandardowych projektach naukowych i dydaktycznych. „Dzieciom trzeba pokazać alternatywy, jak outdoor education, którą się zajmuję – taka edukacja daje możliwość przeżywania prawdziwej ekscytacji, wynikającej z kontaktu ze światem zewnętrznym, z grupą rówieśniczą” – mówi dr Janik w wywiadzie Zabawy (nie) trzeba się uczyć.
Z nowatorstwem ma związek także tematyka prowadzonych w szkole lekcji. Prof. Eva Zamojska z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu proponuje, jako alternatywę dla głównego nurtu oświaty, rozmawianie z dziećmi i młodzieżą o zmianach klimatycznych. „(…) sama edukacja powinna być prowadzona w oparciu o podstawową tezę, z której również wynika zachęta do działania: skoro zmiany klimatyczne mają charakter antropogeniczny i wiemy, jakie działania człowieka te zmiany napędzają, powinniśmy jako ludzie swoimi działaniami ten niekorzystny trend zatrzymać” – stwierdza w szkicu Jak rozmawiać z dziećmi o zmianach klimatycznych? prof. Zamojska.
Nie mniej ciekawy projekt prezentują w artykule Muzyka jest pretekstem do spotkania Patrycja Kuczyńska, Dominika Oczepa, Witold Roy Zalewski, tworzący zespół folkowy Kukaj Kukawko. To jeszcze inny punkt widzenia na edukację szkolną: można uczyć zagadnień pozornie bardzo „tradycyjnych”, jak muzyka ludowa, ale jednocześnie przełamywać wszelkie bariery kulturowe i stawiać pod znakiem zapytania społeczne ograniczenia. Muzyka jest w tym wypadku najlepszym środkiem dydaktycznym, łączącym wszystkich, niezależnie od wieku, pochodzenia, umiejętności.
Warto także zwrócić uwagę na rozmowę dr Katarzyny Rembackiej z dr Sylwią Chutnik, pisarką, feministką, aktywistką, pod tytułem Mamy prawo powiedzieć „nie wiem”, dotyczącą książki Kwestia charakteru. Bojowniczki z getta warszawskiego. To sposób widzenia najważniejszych wydarzeń z historii współczesnej przez pryzmat losów kobiet – swego rodzaju alternatywa dla męskocentrycznej narracji historycznej.
Trzeba jednocześnie nadmienić, że „Refleksje” są dostępne nie tylko w wersji cyfrowej (na stronie: refleksje.zcdn.edu.pl), ale także jako wydanie papierowe. Bezpłatne egzemplarze nowych i archiwalnych zeszytów można otrzymać w siedzibie Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
„Refleksje” 2024, nr 3 – EDUKACJA ALTERNATYWNA
Zachęcamy do czytania!