Uprzejmie informujemy, że od 8 do 26 września 2025 roku Oddział Zamiejscowy Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Gryficach będzie nieczynny z powodu przeprowadzania skontrum. Za utrudnienia przepraszamy.
Zapraszamy do obejrzenia webinaru, w którym Anna Godzińska postara się znaleźć odpowiedzi na pytania: Jak zarządzać szkołą w świecie niepewności, nieoczekiwanych zmian i lęku? Jak być zwinnym dyrektorem?
Webinar przeznaczony jest dla dyrektorów i dyrektorek szkół, ale także nauczycieli zainteresowanych tematem zarządzania i współpracy w świecie, w którym jedyną pewnością jest zmiana.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaprasza nauczycieli szkól podstawowych i ponadpodstawowych, bibliotekarzy oraz nauczycieli pracujących w świetlicach na praktyczne bezpłatne dwudniowe szkolenia z edukacji przyrodniczej dzieci i młodzieży w terenie.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie wydarzenia.
- Kształtowanie myślenia analitycznego poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania przedmiotów przyrodniczych i ścisłych oraz poprzez rozwijanie umiejętności matematycznych w kształceniu ogólnym.
- Szkoła miejscem edukacji obywatelskiej - kształtowanie postaw patriotycznych, społecznych i obywatelskich, odpowiedzialności za region i ojczyznę, dbałości o bezpieczeństwo własne i innych.
- Promocja zdrowego trybu życia w szkole - kształtowanie postaw i zachowań prozdrowotnych. Wspieranie aktywności fizycznej uczniów.
- Profilaktyka przemocy rówieśniczej. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, wsparcie w kryzysach psychicznych.
- Promowanie higieny cyfrowej i bezpiecznego poruszania się w sieci. Rozwijanie umiejętności krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli nowoczesnych technologii, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji oraz korzystanie z zasobów Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej.
- Promocja kształcenia zawodowego w szkołach podstawowych oraz w środowisku pracodawców. Wzmocnienie roli doradztwa zawodowego.
- Rozwijanie zainteresowania kulturą i językiem polskim wśród Polonii. Nauczanie języka polskiego w środowiskach polonijnych.
- Wspieranie aktywności poznawczej i poczucia sprawczości ucznia poprzez promowanie oceniania kształtującego i metod aktywizujących w dydaktyce.
Komentarze do kierunków:
- Komentarz do I kierunku - Kształtowanie myślenia analitycznego
- Komentarz do II kierunku - Szkoła miejscem edukacji obywatelskiej
- Komentarz do III kierunku - Promocja zdrowego trybu życia w szkole
- Komentarz do IV kierunku - Profilaktyka przemocy rówieśniczej
- Komentarz do V kierunku - Promowanie higieny cyfrowej i bezpiecznego poruszania się w sieci
- Komentarz do VI kierunku - Promocja kształcenia zawodowego w szkołach podstawowych oraz w środowisku pracodawców
- Komentarz do VIII kierunku - Wspieranie aktywności poznawczej i poczucia sprawczości ucznia
Zmiany dotyczą kwestii obowiązkowej godziny dostępności nauczycieli oraz skodyfikowania praw i obowiązków ucznia.
Nowe przepisy dotyczące godzin dostępności zostały przyjęte przez Radę Ministrów i wejdą w życie od 1 września 2025 roku. Konsultacji z uczniami nadal są obowiązkowe, jednak proponowane zmiany wprowadzają większa elastyczność – nauczyciel będzie mógł sam gospodarować czasem pracy, co będzie korzystne dla uczniów i rodziców.
Cały komunikat znajduje się na stronie MEN-u.
Do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych został przekazany projekt zmian w Prawie oświatowym. Celem jest zebranie w jednym miejscu oraz przeniesienie na poziom ustawy praw i obowiązków uczniowskich. Komisja działająca przy MEN-ie zaproponowała kilka modyfikacji i nowych rozwiązań. Zmianom ulegną zapisy związane z klasyfikacją uczniów z nieusprawiedliwionymi nieobecnościami. Stworzone zostały katalogi praw i obowiązków ucznia – szczególnie ten drugi ma charakter zamknięty. Połączony z tym będzie system kar dla uczniów. Do tej pory te kwestie regulowały najczęściej wewnętrzne przepisy szkolne, które niekiedy łamały prawa dziecka.
W ramach projektowanych zmian powołany ma być system ochrony praw uczniowskich, poprzez stworzenie funkcji rzecznika – rzecznik krajowy działający przy MEN-ie, 16 rzeczników regionalnych przy kuratoriach oświaty oraz rzecznik w każdej szkole. Ten ostatni wybierany ma być spośród nauczycieli przez radę szkoły. Planowana jest także obligatoryjność w powoływaniu tego ostatniego organu (do tej pory panowała dowolność w tym zakresie). Radę szkoły tworzą przedstawiciele nauczycieli, uczniów i rodziców, co ma sprzyjać uspołecznieniu systemu oświaty.
Szczegółowe informacje na temat kwestii praw uczniowskich wraz z przekierowaniem do strony legislacyjnej, na której można zapoznać się z całym dokumentem, znajdują się w komunikacie MEN-u. Na stronie MEN jest także adres mailowy, na który można zgłaszać swoje uwagi. Konsultacje trwają do początku sierpnia 2025 roku.
W związku z możliwymi błędami na świadectwach ukończenia szkoły, Ministerstwo Edukacji Narodowej wydało komunikat.
Problem dotyczy symbolu zamieszczanego na dokumentach ukończenia szkoły podstawowej. W sytuacji popełnienia błędu szkoła jest zobowiązana do niezwłocznej wymiany druku.
Więcej informacji w komunikacie MEN-u.
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego w Szczecinie realizuje wieloletni projekt „Regionalne Centrum Kryzysowe”. Z oferty można korzystać indywidualnie, ale zgłosić się można także jako szkoła.
Dla przedstawicieli zawodów zaufania publicznego – w tym nauczycieli – zostały przygotowane 8-godzinne warsztaty. W ofercie dla uczniów klas VII i VIII szkoły podstawowej oraz szkół ponadpodstawowych są 4-godzinne warsztaty świadomościowe. Ich celem jest psychoprofilaktyka, rozwijanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, a także pomagających w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji rówieśniczych.
Ośrodki pomocowe, zwane Regionalnymi Centrami Kryzysowymi, funkcjonują już w powiatach: drawskim, kołobrzeskim, myśliborskim, stargardzkim, świdwińskim, wałeckim, kamieńskim i sławieńskim. Kolejnych 8 punktów jest tworzonych – w Szczecinie (2 punkty) i Świnoujściu, a także w powiatach: białogardzkim, choszczeńskim, goleniowskim, gryfickim i szczecineckim.
Więcej informacji (w tym dane kontaktowe do koordynatorek projektu) znajduje się na stronie Kuratorium Oświaty w Szczecinie.
Do 28 lipca 2025 roku można zgłosić się do kolejnej edycji konkursu „Kierunek – Innowacja” organizowanego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Zadaniem konkursowym jest przygotowanie opisu innowacyjnego działania edukacyjnego, które zostało przeprowadzone przez nauczyciela w roku szkolnym 2024/2025. Opis musi zostać zamieszczony na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej.
Konkurs adresowany jest do nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych – każda grupa oceniana jest w swojej kategorii.
Więcej informacji – regulamin, formularz zgłoszenia i instrukcja zamieszczania materiałów – znajduje się w komunikacie MEN-u.
W przeddzień obchodów 80. rocznicy przyłączenia Ziem Zachodnich i Północnych do Polski ukazała się publikacja ZCDN-u „Szczecin opis(yw)any. Miasto w kronikach, wspomnieniach, literaturze” pod redakcją Katarzyny Rembackiej. Na książkę składa się jedenaście artykułów, z których każdy prezentuje miasto jako przestrzeń życia, działania i refleksji osób w nim mieszkających w różnych epokach historycznych. Tom został przygotowany przez grono osób związanych z różnymi ośrodkami kulturalnymi i naukowymi Szczecina, w tym z Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Zachęcamy do lektury!
Szczecin opis(yw)any. Miasto w kronikach, wspomnieniach, literaturze
Cytując słowa wstępu:
„Prezentowany tom stworzony został z kilku powodów. Od zakończenia II wojny światowej, będącego równocześnie początkiem polskiej historii »Ziem Odzyskanych«, mija właśnie osiemdziesiąt lat. Miastem, które wpisuje się w te wydarzenia i świętuje swoją rocznicę, jest również Szczecin. Aby uczcić ósmą dekadę jego polskości, nie zapominając równocześnie o wcześniejszej, kilkusetletniej historii, postanowiliśmy przedstawić, w jaki sposób miasto było opisywane i jak nadal jest charakteryzowane. I choć głównym bohaterem jest Szczecin, to pierwszoplanowe role pełnią także osoby tworzące owe opisy. Są wśród nich średniowieczni i nowożytni kronikarze, oświeceni przedstawiciele elit, miejskie aktywistki i przymusowi robotnicy. Wspomina i opisuje Szczecin jego pierwszy polski prezydent, a także lewicowy reportażysta, dla którego to miasto stało się siedliskiem na całe życie, pisarki o skomplikowanych życiorysach i o różnych narodowościach, wreszcie cała plejada młodych twórczyń i twórców opisujących miasto za pomocą różnorodnych form przekazu”.
Fragment recenzji dr. hab. Sławomira Iwasiowa:
„Życzyłbym wszystkim osobom, którym bliska jest tematyka regionalistyczna, żeby takich prac badawczo-dydaktycznych powstawało więcej; monografia Szczecin opis(yw)any. Miasto w kronikach, wspomnieniach, literaturze to doskonały przykład, jak można połączyć siły szkoły i uniwersytetu; jak pisać ze znawstwem, a jednocześnie nie nużyć czytelnika hermetycznym dyskursem quasi-humanistyki. Jestem przekonany, że to przedsięwzięcie znamionują pasja, szczerość i profesjonalizm i dlatego efekt końcowy w gruncie rzeczy trudno przecenić”.
Prezentujemy spis treści:
Paweł Migdalski, Opisy Szczecina z XII wieku
Radosław Skrycki, Miasto, po którym „chętnie się spaceruje”. Obraz Szczecina na początku XVII wieku
Agnieszka Borysowska, Descriptio urbis Stetinensis Paula Friedeborna (1624). Obraz miasta oczami kronikarza i zarządcy
Michał Gierke, Życie artystyczne Szczecina we wspomnieniach Konrada Zitelmanna (1814–1889)
Agnieszka Szudarek, Kobiecym okiem. Wizerunek Szczecina przełomu XIX i XX wieku we wspomnieniach Julie Braun-Vogelstein (1883–1971)
Tomasz Ślepowroński, Praca przymusowa w niemieckim Szczecinie we wspomnieniach polskiego robotnika. Między pamięcią świadka, a ustaleniami historyków
Eryk Krasucki, Wspomnienia Piotra Zaremby z lat 1945–1950. Czytając szczecińskiego Tytusa Liwiusza
Katarzyna Rembacka, „I Polska patrzyła na Szczecin jego oczyma”. Franciszka Gila reporterskie opisywanie miasta
Patrycja Megger-Borkowska, Literackie topografie miast Niny Rydzewskiej
Anna Godzińska, Ta, która została, ta, która przyjechała, ta, która wyjechała. Kobiece biografie wobec „Ziem Odzyskanych”
Marta Kostecka, Szczecin opisywany, opowiadany i rysowany w tekstach kultury popularnej
Książka jest dostępna w zbiorach Biblioteki Cyfrowej ZCDN-u
Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło następujące podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2025/2026.
- Kształtowanie myślenia analitycznego poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania przedmiotów przyrodniczych i ścisłych oraz poprzez rozwijanie umiejętności matematycznych w kształceniu ogólnym.
- Szkoła miejscem edukacji obywatelskiej – kształtowanie postaw patriotycznych, społecznych i obywatelskich, odpowiedzialności za region i ojczyznę, dbałości o bezpieczeństwo własne i innych.
- Promocja zdrowego trybu życia w szkole – kształtowanie postaw i zachowań prozdrowotnych. Wspieranie aktywności fizycznej uczniów.
- Profilaktyka przemocy rówieśniczej. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, wsparcie w kryzysach psychicznych.
- Promowanie higieny cyfrowej i bezpiecznego poruszania się w sieci. Rozwijanie umiejętności krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli nowoczesnych technologii, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji oraz korzystanie z zasobów Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej.
- Promocja kształcenia zawodowego w szkołach podstawowych oraz w środowisku pracodawców. Wzmocnienie roli doradztwa zawodowego.
- Rozwijanie zainteresowania kulturą i językiem polskim wśród Polonii. Nauczanie języka polskiego w środowiskach polonijnych.
- Wspieranie aktywności poznawczej i poczucia sprawczości ucznia poprzez promowanie oceniania kształtującego i metod aktywizujących w dydaktyce.
Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2025/2026
Tym razem redakcja proponuje namysł nad wpływem nowych technologii na kierunki rozwoju edukacji. Tytułowa formuła ALFABETYZMU CYFROWEGO odnosi się głównie do pytania o to, w jakim zakresie oświata, w obliczu ekspansji sztucznej inteligencji, powinna przeformułować swoje zadania i cele o charakterze społecznym? Szkoła dzisiaj nie tylko uczy (w znaczeniu: kształtuje wiedzę), ale przede wszystkim wyposaża dzieci i młodzież w kompetencje społeczne. Narzędzia AI jeszcze tej sztuki uspołeczniania nie opanowały, choć – jak doskonale wiemy – szybko się uczą. Kim zatem są współcześni nauczyciele/nauczycielki? Z pewnością kimś więcej niż odpowiadający „na każde pytanie” chatbot.
Już w wywiadzie (Zawsze można zrestartować system) padają fundamentalne dla tej tematyki kwestie. Krzysztof Jaworski, redaktor prowadzący wydania, rozmawia z dr inż. Anną Barcz z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie między innymi o: dydaktyce szkolnej i uniwersyteckiej, nowych i wciąż ważnych tradycyjnych metodach nauczania, wykorzystaniu AI w edukacji. Pada też aktualne, nurtujące pedagogów pytanie: czy sztuczna inteligencja zdominuje edukację? Niekoniecznie, a nawet wręcz przeciwnie – nieodpowiednie używanie narzędzi AI może doprowadzić do obniżenia poziomu wiedzy, umiejętności, fachowości.
Z kolei Łukasz Wojtkowski, wykładowca na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, zajmujący się naukowo relacją człowieka i AI, rozważa prawdopodobne scenariusze ingerencji nowych technologii w życie człowieka XXI wieku (Nie myśl, że jesteś kimś wyjątkowym). Niepokój wzbudzać powinno określenie „kapitalizm inwigilacji”; każdy ruch konsumenta jest śledzony i rejestrowany, głównie po to, aby za wszelką cenę zwiększać zyski korporacji. Co w takim razie powinna robić szkoła? Jak możemy przeciwstawić się nieuczciwym praktykom, na przykład polegającym na gromadzeniu i sprzedawaniu danych? Jak nowe technologie wpływają na potencjał intelektualny i wychowawczy dzieci i młodzieży? Autor patrzy na rzeczywistość realistycznie: „Korporacje z kolei egzekwują swoją władzę w przypadku danych, modelując sprzeczne interesy społeczne, powodując niepewności, nierówności społeczne, brak bezpieczeństwa po to, aby dostarczać mechanizmów i urządzeń pozornie zapewniających bezpieczeństwo społeczne” (s. 17–18).
Dającym do myślenia tekstem jest zapis eksperymentu, jaki przeprowadził Igor Wypijewski, nauczyciel w Prywatnych Szkołach Leonarda Piwoni, zadając sztucznej inteligencji pytania o teraźniejszość i przyszłość edukacji (Człowiek vs. AI). To fascynująca wymiana zdań, przypominająca znane dzieła literatury fantastycznonaukowej, jak między innymi tom prozy Stanisława Lema Golem XIV (1981), w którym ludzkość dialoguje z tytułowym superkomputerem.
Warto wspomnieć, że po raz pierwszy na naszych łamach pojawia się rubryka „Antyk dla średnio zaawansowanych”, której redaktorka, dr Barbara Popiel-Kobielska z Instytutu Literatury i Nowych Mediów US, w szkicu Antyk (nie tylko) dla początkujących zapowiada atrakcyjne metodycznie i dydaktycznie ujęcie tematyki kultury, filozofii i literatury starożytnej.
Te i inne, w sumie 23 teksty można znaleźć na blisko 120 stronach, w kilkunastu działach (jak: „Temat numeru”, „Opinie, refleksje, doświadczenia”, „Prawo w praktyce oświatowej”, „Pedagogika młodzieży”, „Pedagogiczne herstorie”, „Spotkania z biografią”, „Wokół pojęć pedagogicznych” i in.), które jak zwykle serdecznie polecamy Państwa uwadze.
Papierowe wydania „Refleksji” czekają na Państwa w siedzibie ZCDN-u w Szczecinie. Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00–16.00. Poniżej link do wersji elektronicznej najnowszego numeru. Życzymy pożytecznej lektury!
Kwartalnik Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli „Refleksje” 2025, nr 3
Zapraszamy mieszkańców województwa zachodniopomorskiego, instytucje publiczne, organizacje pożytku publicznego oraz związki i stowarzyszenia twórcze i zawodowe do nadsyłania zgłoszeń kandydatów do tytułu „Ambasadora ZCDN-u”.
Honorowy tytuł „Ambasadora ZCDN-u” nadawany jest osobom fizycznym, osobom prawnym lub innym podmiotom z województwa zachodniopomorskiego. Warunkiem nadania tytułu jest współdziałanie lub wspieranie działalności ZCDN-u na rzecz doskonalenia nauczycieli w województwie zachodniopomorskim.
Honorowy tytuł „Ambasadora ZCDN-u” nadany zostaje na okres jednego roku szkolnego.
Zgłoszenia kandydatur mogą być przesyłane pocztą elektroniczną na adres: sekretariat@zcdn.edu.pl. Termin nadsyłania zgłoszeń mija 6 września.
